Η βίδα είναι ένα συνδετικό στοιχείο που απαντάται σε πολλά σχήματα και μεγέθη και χρησιμοποιείται σε όλες τις μηχανές και κατασκευές, με πολλές ιδιότητες.
Ανάλογα την εφαρμογή για την οποία προορίζονται, υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη βιδών που κατηγοριοποιούνται με βάση τις διαστάσεις, το σχήμα, το υλικό κατασκευής, το σπείρωμα, και τον τύπο κεφαλής.
Πριν επιλέξετε βίδες
Η επιλογή της κατάλληλης βίδας εξαρτάται από τρεις βασικούς παράγοντες: το υλικό στο οποίο θέλετε να βιδώσετε (μέταλλο, ξύλο, ή πλαστικό), τον τύπο εργασίας (π.χ. ξυλουργικές εργασίες, στερέωση δοκών), καθώς κι από το αν η κατασκευή βρίσκεται σε εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο. Για παράδειγμα, οι βίδες από ορείχαλκο είναι ανθεκτικές στην υγρασία, αλλά έχουν χαμηλή αντοχή. Επομένως, είναι κατάλληλες για κατασκευές που βρίσκονται σε περιβάλλον με υψηλή υγρασία, αλλά δεν ενδείκνυνται για στερέωση βαριών φορτίων.
Βασικοί τύποι βιδών και οι εφαρμογές τους
Η επιλογή της κεφαλής της βίδας εξαρτάται από τη δύναμη που θα της ασκείται και από τον διαθέσιμο χώρο για την τοποθέτησή της. Υπάρχουν τρία διαφορετικά είδη κεφαλής στις οποίες εφαρμόζει το κατσαβίδι ή το τρυπάνι και πιο συγκεκριμένα: Phillips (PH), Pozidriv (PZ) και Torx (TX). Η κεφαλή Pozidriv (PZ) είναι η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη.
Οι κεφαλές PZ έχουν περισσότερες εγκοπές σε σχέση με τις PH. Η μύτη του αντίστοιχου κατσαβιδιού (PZ) διαθέτει ευθεία εσωτερικά άκρα με παράλληλες ραβδώσεις ανάμεσά τους, οι οποίες εφαρμόζουν στις εγκοπές της κεφαλής της βίδας. Το κατσαβίδι ή το τρυπάνι Pozidriv χαρακτηρίζεται από το στρογγυλό του άκρο. Αυτό του επιτρέπει να εισχωρεί σε μεγαλύτερο βάθος μέσα στην κεφαλή της βίδας και να προσφέρει καλύτερο κράτημα. Τα κατσαβίδια και τα τρυπάνια Phillips έχουν μυτερό άκρο με οβάλ ραβδώσεις, ενώ η κεφαλή Torx είναι ένα σχέδιο που μοιάζει με αστέρι έξι ακτινών.
Αυτοκοχλιούμενες και Αυτοδιάτρητες βίδες
Πρακτικά πρόκειται για δύο υπό-κατηγορίες βιδών και τις συναντάμε τόσο στα είδη βιδών για χρήση σε μαλακά υλικά (ξύλο, πλαστικό, γυψοσανίδα κ.ά.), όσο και σε τύπους βιδών για χρήση σε μέταλλα.
Οι αυτοκοχλιούμενες βίδες (ή λαμαρινόβιδες) διαθέτουν αιχμηρό και μυτερό άκρο και τραχύ σπείρωμα που φτάνει μέχρι την κεφαλή. Πρέπει να ανοίξετε από πριν την οπή στην οποία θα εφαρμοστούν χρησιμοποιώντας περιστροφικό δράπανο με μικρότερη διάμετρο από το πάχος του άξονα της βίδας. Οι αυτοδιάτρητες βίδες, από την άλλη, διαθέτουν άξονα με άκρο που μοιάζει με τρυπάνι. Με τη χρήση αυτοδιάτρητης βίδας δεν είναι απαραίτητη η προδιάτρηση, ενώ συνήθως χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με μια πλάκα ασφάλισης, για την ασφαλή ένωση-στερέωση αντικειμένων.
Βίδες για ξύλο
Αυτός ο τύπος βίδας ενδείκνυται για γενικές ξυλουργικές εργασίες. Συνήθως διαθέτουν βυθιζόμενη ή στρογγυλή κεφαλή με σχεδίαση PZ, PH ή ΤΧ. Στην ίδια κατηγορία, συναντάμε και βίδες με ειδικό σπείρωμα για χρήση σε πάνελ από MDF σε εσωτερικά σπιτιών και έπιπλα.
Βίδες για δάπεδα
Οι βίδες για δάπεδα είναι κατάλληλες για χρήση σε συμπαγή ξύλινα δάπεδα. Έρχονται με κωνική κεφαλή μικρής διαμέτρου για να βυθίζονται γρήγορα και εύκολα χωρίς να προκαλούνται ρήξεις στο υλικό. Συνήθως διατίθενται με σχεδίαση ΤΧ.
Βίδες γυψοσανίδας
Οι βίδες για γυψοσανίδα είναι κατάλληλες για τη στερέωση γυψοσανίδων σε ξύλινες υποστηρικτικές δομές. Συνήθως διαθέτουν κεφαλή με σχεδίαση PH και διαθέτουν τραχύ σπείρωμα. Αυτές οι βίδες στερεώνονται γρήγορα και είναι ανθεκτικές, ενώ δεν απαιτείται προδιάτρηση για πάχος έως και 2 mm. Οι βίδες για γυψοσανίδα διαθέτουν ειδική επίστρωση για μεγαλύτερη αντοχή.
Μπουζονοστρίφωνα
Τα μπουζονοστρίφωνα είναι βίδες με σπείρωμα σε κάθε άκρο και χρησιμοποιούνται για «αόρατες» συνδέσεις μεταξύ ξύλινων σανίδων, δοκών κ.λπ.
Στριφώνια
Τα στριφώνια (ή ξυλόβιδες) διαθέτουν εξάγωνη κεφαλή και ενδείκνυται για στερέωση βαριών δοκών ή άλλων δομικών συνδέσεων. Για να σφίξετε την εξάγωνη κεφαλή, χρησιμοποιήστε απλό ή σωληνωτό κλειδί.
Βίδες στερέωσης
Αυτός ο τύπος βίδας χρησιμοποιείται για τη στερέωση μεντεσέδων σε πόρτες, πλάκες και άλλα διακοσμητικά με οπές για βίδες βυθιζόμενης κεφαλής. Η κεφαλή της έχει μικρότερη διάμετρο από την κανονική, πράγμα που σημαίνει ότι η κεφαλή βυθίζεται απρόσκοπτα στο μεντεσέ. Διατίθεται συνήθως με σχεδίαση PZ, PH ή TX.
Βίδες από ανοξείδωτο ατσάλι
Ο συγκεκριμένος τύπος βίδας είναι ιδανικός για χρήση σε εξωτερικούς χώρους ή σε περιβάλλοντα με υγρασία. Αυτές οι βίδες είναι διαθέσιμες με βυθιζόμενη, κυλινδρική ή οβάλ κεφαλή και προορίζονται για χρήση σε συνδέσεις ξύλου με ξύλο, όπως σε στέγαστρα, μπαλκόνια και άλλες υποστηρικτές δομές. Διατίθενται συνήθως με σχεδίαση TX.
Βίδες για μέταλλο
Οι βίδες για μέταλλο διατίθενται σε μια πληθώρα από σχήματα κεφαλής. Τα πιο διαδεδομένα σχήματα κεφαλής είναι: εξάγωνη, στρογγυλή, βυθιζόμενη, κυλινδρική, βυθιζόμενη Άλεν, κυλινδρική Άλεν, βυθιζόμενη σταυρωτή και βίδα με γραναζωτή κεφαλή. Στις περισσότερες συνδέσεις μεταλλικών κατασκευών που χρησιμοποιείται κοχλιοσύνδεση, η βίδα διαπερνά τα τεμάχια που συνδέει μεταξύ τους και δημιουργεί σύσφιξη μέσω του περικόχλιου (παξιμάδι).