Το βύσμα στήριξης (ούπατ ή ούπα) είναι ένα από τα πιο διαδεδομένα υλικά στερέωσης.
Χρησιμοποιείται κατά κόρον από επαγγελματίες και ερασιτέχνες για τη στερέωση αντικειμένων σε τοίχο από τούβλα, μπετόν, γυψοσανίδα ή σε άλλη σκληρή επιφάνεια. Τα ούπατ είναι σχεδιασμένα για να προσφέρουν σταθερή συγκράτηση σε σκληρά υλικά ή αγκιστρώνονται σε κούφια υλικά ή πάνελ.
Ο σωστός συνδυασμός βίδας, ούπατ και τρυπανιού
Η σωστή επιλογή βίδας και ούπατ εξαρτάται από το βάρος του αντικειμένου που θα στερεώσετε και από το υλικό της επιφάνειας στην οποία θα εφαρμοστεί. Η διάμετρος του τρυπανιού είναι ίδια με τη διάμετρο του ούπατ. Αυτή συνήθως αναγράφεται επάνω στο ούπατ. Για παράδειγμα, αν έχετε τρυπάνι διαμέτρου 6mm, θα χρησιμοποιήσετε ένα βύσμα 6mm.
Οι βίδες στερέωσης θα πρέπει να έχουν ελαφρώς μικρότερη διάμετρο, περίπου 4-5 mm, ενώ το μήκος θα πρέπει να είναι ίσο με το μήκος του βύσματος. Θα πρέπει επίσης να υπολογίσετε και το πάχος του υλικού που θέλετε να στερεώσετε.
Σωστή ρύθμιση διάτρησης
Για τη σωστή εφαρμογή ενός ούπατ, είναι σημαντικό να μην ανοίξετε πολύ βαθιές οπές. Ιδανικά, χρησιμοποιήστε ένα περιστροφικό δράπανο με ρυθμιστή βάθους. Διαφορετικά, μπορείτε να εφαρμόσετε έναν κυκλικό αποστάτη στο τρυπάνι και να σφίξετε τη βίδα για να τον στερεώσετε στο κατάλληλο βάθος διάτρησης. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει κυκλικός αποστάτης, χρησιμοποιήστε ένα κομμάτι ταινίας (κατά προτίμηση χρωματιστή) στο κατάλληλο σημείο του τρυπανιού.
Βασικοί τύποι ούπατ
Η κατάλληλη επιλογή ούπατ εξαρτάται από το υλικό που είναι κατασκευασμένη μία επιφάνεια. Για παράδειγμα, υπάρχουν διαφορετικά ούπατ για μπετόν, τούβλο, γύψινα μπλοκ, κυψελωτό σκυρόδεμα, διάτρητη πέτρα, κούφια μπλοκ κατασκευών, ξυλόμαλλο και γυψοσανίδα. Παρακάτω θα δούμε ορισμένους βασικούς τύπους ούπατ.
Γενικής χρήσης
Τα ούπατ γενικής χρήσης κατασκευάζονται από νάιλον. Όταν σφίγγετε τη βίδα, το ούπατ διαστέλλεται και αγκιστρώνεται καλά στον τοίχο. Είναι κατάλληλα για σχεδόν όλα τα είδη επιφανειών και διατίθεται σε δύο βασικούς τύπους: ούπατ με δακτύλιο και ούπατ χωρίς δακτύλιο. Τα πρώτα διαθέτουν δακτύλιο στο ανοιχτό άκρο, το οποίο εφαρμόζει στο εξωτερικό της οπής εμποδίζοντας το ούπατ να βυθιστεί περισσότερο στην οπή. Αντιθέτως, τα ούπατ χωρίς δακτύλιο εισχωρούν βαθύτερα στην οπή.
Μεταλλικό βύσμα στήριξης express
Αυτά τα ούπατ συνήθως κατασκευάζονται από επιψευδαργυρωμένο χάλυβα και είναι κατάλληλα για μεσαίου και υψηλού βαθμού φορτία. Απαιτούν οπή ίδιας διαμέτρου με τον κορμό τους, πράγμα που σημαίνει ότι μπορείτε να ανοίξετε την οπή διαμέσου ενός προ-εγκατεστημένου αντικειμένου, χωρίς να απαιτείται καμία μετακίνηση. Είναι εύκολα στην εγκατάσταση και μπορούν να χρησιμοποιηθούν με βίδες Μ6 έως Μ24.
Βύσμα εκτονούμενο
Αυτά τα βύσματα είναι κατάλληλα για υψηλού βαθμού φορτία όπως, για παράδειγμα, μεγάλες βάσεις. Ένα εκτονούμενο βύσμα M12 μπορεί συνήθως να αντέξει φορτίο έως και 200 κιλά. Όταν το παξιμάδι ή το άγκιστρο σφίξει, το κωνικό στοιχείο έλκεται προς τα μέσα. Η πίεση που δημιουργείται διαστέλλει τα μεταλλικά τμήματα και έτσι το βύσμα είναι πλέον καλά αγκιστρωμένο στην επιφάνεια. Τα συγκεκριμένα βύσματα διατίθενται για βίδες Μ6 έως Μ20.
Βύσμα στήριξης για ντίζες
Αυτό το βύσμα στήριξης είναι κατάλληλο για τη στερέωση σχαρών καλωδίων, σωληνώσεων, συστημάτων εξαερισμού, εξοπλισμού πυρόσβεσης, κιγκλιδωμάτων καθώς και στην ξυλουργική. Αποτελείται από δύο τμήματα: το περίβλημα και τον κώνο διαστολής. Η πιο συχνή χρήση του είναι σε συνδυασμό με ντίζες, αλλά μπορεί επίσης να αξιοποιηθεί με όλους τους τύπους βίδας (αντίστοιχου σπειρώματος). Το βύσμα στήριξης για ντίζες διατίθεται για βίδες Μ6 έως Μ12.