Οι βίδες, οι κοχλίες και τα περικόχλια είναι τα δημοφιλέστερα μηχανικά μέσα σύνδεσης, καθώς χρησιμοποιούνται σε πολλές κατασκευές – από απλές χειροτεχνίες και κατασκευές στο σπίτι, μέχρι σε μεγάλα δομικά έργα. Η ποιότητα μιας σύνδεσης είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την αντοχή ή και τη λειτουργικότητα μιας κατασκευής.
Κοχλιοσυνδέσεις
Στις περισσότερες συνδέσεις μεταλλικών κατασκευών χρησιμοποιούνται κοχλίες και περικόχλια (παξιμάδια). Σε αυτές τις συνδέσεις ο κοχλίας διαπερνά τα τεμάχια που συνδέει μεταξύ τους και δημιουργεί σύσφιξη μέσω του περικοχλίου. Σε άλλες περιπτώσεις ο κοχλίας διαπερνά ένα ή περισσότερα τεμάχια και βιδώνεται στο τελευταίο, το οποίο διαθέτει κατάλληλη οπή με σπείρωμα. Οι κοχλιοσυνδέσεις ανήκουν στις λυόμενες συνδέσεις, αφού σε αντίθεση με τις μόνιμες συνδέσεις (όπως είναι οι συγκολλήσεις), μπορούν άμεσα να αποσυνδεθούν.
Κοχλίες και περικόχλια
Οι κοχλίες και τα περικόχλια διατίθενται σε διάφορες μορφές. Οι διαστάσεις ενός κοχλία είναι τυποποιημένες. Χαρακτηριστικά μεγέθη αποτελούν η εξωτερική διάμετρος (συμβολίζεται με το γράμμα d) του κοχλία που αντιστοιχεί στη διάμετρο του σπειρώματος καθώς και το ονομαστικό μήκος του κοχλία (l). Για τη χρήση κοχλιών και περικοχλίων απαιτείται η διάνοιξη οπής εκ των προτέρων. Οι κοχλίες μπορούν να έχουν σπείρωμα σε όλο τον κορμό ή όχι.
Στην Ευρώπη τα μεγέθη των κοχλιών και περικοχλίων εκφράζονται σε χιλιοστά (mm), ενώ σε άλλες περιοχές όπως σε Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ συνήθως εκφράζονται σε ίντσες (”). Σε κάθε περίπτωση, τα μεγέθη υποδεικνύονται από το μετρικό μέγεθος του σπειρώματος του κοχλία. Κάθε μέγεθος αντιστοιχεί σε ένα μέγεθος κεφαλής ή κλειδιού. Για παράδειγμα, ένα κλειδί με κεφαλή 7 mm αντιστοιχεί σε μπουλόνι Μ4, ένα κλειδί 8 mm σε Μ5 κ.ο.κ.
Βίδες
Οι βίδες διακρίνονται στις κοινές βίδες χωρίς περικόχλιο, στις αυτοκοχλιούμενες και στις αυτοδιάτρητες. Στις βίδες χωρίς περικόχλιο, απαιτείται η διάνοιξη οπής με διάμετρο ίση με αυτήν του πυρήνα του κοχλία. Σε αυτή την περίπτωση, κατά την κοχλίωση ή ελίκωση χαράσσει την άντυγα της οπής και επιτυγχάνεται η σύνδεση.
Στις αυτοκοχλιούμενες βίδες, η λειτουργία βασίζεται στην παραπάνω αρχή. Οι συγκεκριμένες βίδες διαθέτουν αιχμηρό και μυτερό άκρο και τραχύ σπείρωμα που φτάνει μέχρι την κεφαλή. Πρέπει να ανοίξετε από πριν την οπή στην οποία θα εφαρμοστούν, χρησιμοποιώντας περιστροφικό δράπανο με μικρότερη διάμετρο από το πάχος του άξονα της βίδας. Οι αυτοδιάτρητες βίδες, από την άλλη, διαθέτουν άξονα με άκρο που μοιάζει με τρυπάνι. Με τη χρήση αυτοδιάτρητης βίδας δεν είναι απαραίτητη η προδιάτρηση, ενώ συνήθως χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με μια πλάκα ασφάλισης, για την ασφαλή ένωση-στερέωση αντικειμένων.
Διατίθενται πολλά διαφορετικά είδη βιδών, όπου κάθε ένα είδος προορίζεται για διαφορετική χρήση. Η επιλογή εξαρτάται από το υλικό στο οποίο θέλετε να βιδώσετε, από τον τύπο της εργασίας, καθώς και από το αν πρόκειται για εσωτερικό ή εξωτερικό χώρο. Η επιλογή της κεφαλής της βίδας εξαρτάται από τη δύναμη που θα της ασκείται και από τον διαθέσιμο χώρο για την τοποθέτησή της.